ลุกขึ้นเถิดเพื่อนยาไยหน้าเศร้า
คำเก่า ๆ มิได้บอกไว้ดอกหรือ
อย่างท้อแท้แพ้พึมชึมกระทือ
“ชีวิตคือการต่อสู้” รู้หรือยัง?

กันก็รู้อยู่หรอกเหนอไอ้เกลอแก้ว
ก็สู้แล้วจนหมดเนื้อเหลือแต่หนัง
ยิ่งนับวันมันยิ่งหดหมดกำลัง
สุดประทังกายชื่นฝืนดวงปราณ

เหงื่อก็หยดผดก็ผุดอุดทั้งร่าง
ทำทุกอย่างให้ได้มาเพียงอาหาร
เพื่อใส่ท้องประครองชมน์ให้ทนทาน
เพื่อทำงานที่เหงื่อหยดผดเห่อแดง

ชีวิตคนจนนี้มีวงวัฏ
เพียงฝืนกัดฟันทำงานกร้านแดดแข็ง
เพื่อได้กิน…ฮะ…กินซีให้มีแรง
เพื่อง่องแง่งทำงานซานต่อไป

“ชีวิตคือการต่อสู้” ดูเพราะเหลือ
เป็นยาเบื่อเมาหมักสำนักไหน?
มีกฎกะชนะแพ้ไว้แค่ไร?
เริ่มที่ใด? ที่ป่าลึกหรือตึกโต!

ข้าเริ่มต้นบนฟากฝาหลังคาแฝก
ออกมาแถกเหงื่อทะยานอยู่นานโข
เขาเริ่มต้นบนตึกงามหลังวามโว
ข้าก็โหล่ลับลิบชั่วพริบตา

“ชีวิตคือการต่อสู้” ฮู! น่าหัว
สู้เพื่อตัวเพียงคนเดียวเจียวหะหา
ใครเหี้ยมหาญทะยานนั่งหลังประชา
สูบสวาปามเลือดแห้งเหือดไป

“ชีวิตคือการต่อสู้” สู้ใครเหวย?
วานช่วยเผยคู่ต่อสู้ข้าอยู่ไหน?
“ชีวิตคือการต่อสู้” สู้เพื่อใคร?
สู้อย่างไร? นักปรัชญาบอกข้าที!

ศรีนาคร (จิตร ภูมิศักดิ์)
กระดึงทอง, ตุลาคม 2498